Γιόγκα και Διαταραχή Αυτιστικού Φάσματος

Η Γιόγκα ταξινομείται ως μια παρέμβαση «Νου και Σώματος» από το Εθνικό Κέντρο Συμπληρωματικών και Εναλλακτικών Ιατρών (2011) και χρησιμοποιείται συχνά ως συμπληρωματική προσέγγιση από Εργοθεραπευτές (American Occupational Therapy Association, 2005).

Η γιόγκα χρησιμοποιείται όλο και περισσότερο σε σχολικές τάξεις στις Ηνωμένες Πολιτείες ως ένας τρόπος για να επηρεάσει και να ενδυναμώσει τη προσοχή, τη συγκέντρωση την εστίαση, τον έλεγχο, τη δύναμη και τις κοινωνικές δεξιότητες των μαθητών (Ehleringer, 2010).

Ο στόχος κάθε πρακτικής γιόγκα είναι να δώσει μια ισορροπία μεταξύ του νου και του σώματος μέσα από μια σειρά στάσεων και τεχνικών αναπνοής (Feldman, 2005). Αυτή η σύνδεση (νου και σώματος) λειτουργεί ώστε να μειώσει το άγχος (Williamson, 2013). Αυτό μπορεί να ωφελήσει όλα τα άτομα, αλλά μπορεί να είναι ουσιώδες για άτομα στο φάσμα του αυτισμού.

Τα τελευταία χρόνια, οι δημοσιεύσεις που έχουν επικεντρωθεί στην παροχή γιόγκα σε άτομα με ΔΑΦ εμφανίστηκαν με σκοπό την εξυπηρέτηση του αυξανόμενου πληθυσμού των ατόμων με αυτισμό (Goldberg ,2013).

Ένας ευρύς αριθμός ισχυρισμών στα μέσα ενημέρωσης καθώς και αναφορές από γονείς και θεραπευτές υποδηλώνουν ότι η γιόγκα έχει σημαντική επίδραση στη συμπτωματολογία των ατόμων με ΔΑΦ (Gwynette et al., 2015).

Η γιόγκα θα μπορούσε δυνητικά να ωφελήσει άτομα με αυτισμό σε μία από τις δύο οδούς: άμεσα, επηρεάζοντας τα βασικά συμπτώματα του φάσματος ή έμμεσα, επηρεάζοντας τις συνθήκες που συνυπάρχουν με το φάσμα (Gwynette et al., 2015).

Ως άμεση παρέμβαση για τα βασικά συμπτώματα του αυτισμού θα μπορούσε να χρησιμεύσει ως ένα πιθανό μέσω για την ενίσχυση των κοινωνικών δεξιοτήτων του παιδιού. Τα άτομα με ΔΑΦ που συμμετέχουν στη γιόγκα μπορούν να ωφεληθούν κοινωνικά αφενός διότι συμμετέχουν σε γκρουπ ατόμων αφετέρου διότι η διδασκαλία των θέσεων γιόγκα περιλαμβάνει την πρακτική της μίμησης κινήσεων και την νοητικοποίηση (mentalizing) του τρόπου με τον οποίο οι άλλοι βλέπουν τον εαυτό τους (συνεπώς ενίσχυση της Θεωρίας του Νου).

Θα μπορούσε επίσης να βοηθήσει τους επαγγελματίες να τροποποιήσουν την αισθητηριακή ρύθμιση (υπερευαισθησία ή υποευαισθησία) των ατόμων με αυτισμό στα ερεθίσματα του περιβάλλοντος (Rogers & Ozono, 2005).  Η γιόγκα που χρησιμοποιείται ως θεραπεία αισθητηριακής ολοκλήρωσης έχει αποδειχθεί πολλά υποσχόμενη για τα παιδιά στο φάσμα του αυτισμού. Η χρήση της έχει δείξει ότι «βελτιώνει την αισθητηριακή επεξεργασία και ενισχύει την αίσθηση του προσωπικού χώρου των παιδιών, βελτιώνει τις κινητικές δεξιότητες και τη δυνατότητα μετάβασης από τη μια δραστηριότητα στην άλλη» (Bahar, 2006, σελ. 18).

Ως έμμεση παρέμβαση υπάρχουν στοιχεία τα οποία δείχνουν ότι η γιόγκα, όταν εφαρμόζεται σε άτομα που δεν έχουν ΔΑΦ, μπορεί να βελτιώσει ψυχιατρικά συμπτώματα ή άλλες καταστάσεις που έχουν συννοσηρότητα σε άτομα που έχουν διαγνωστεί με ΔΑΦ (Simono, et al., 2008).

Οι συνθήκες που αντιμετωπίζονται επιτυχώς με γιόγκα περιλαμβάνουν την ΔΕΠΥ (παρόν σε 28-44% των ατόμων με ΔΑΦ) (Hariprasad et al., 2013), άγχος (εμφανίζεται στο 42-56% των ατόμων με ΔΑΦ) (Streeter et al., 2010), καταθλιπτικά συμπτώματα (εμφανίζεται στο 12-70% των ατόμων με ΔΑΦ) (Whitehouse et al., 2009), και εξασθενημένη εκτελεστική λειτουργία (παρούσα στο 70% των ατόμων με ΔΑΦ) (Hill, 2004).

Είναι φανερό ότι η γιόγκα έχει αποτελεσματικά στοχεύσει σε πολλαπλές ψυχιατρικές καταστάσεις σε άτομα χωρίς ΔΑΦ. Ωστόσο, η βάση δεδομένων για τη γιόγκα ως αποτελεσματική παρέμβαση για τις προαναφερθείσες καταστάσεις σε ασθενείς με ΔΑΦ είναι προς το παρόν εν εξελίξει (Gwynette et al., 2015)

Πιτσικάλη Θεοδώρα- Χριστίνα Λογοθεραπεύτρια,MSc του Πρότυπου Κέντρου Ειδικών Θεραπειών “Παιδίων Πλεύση”

Πρότυπο Κέντρο Ειδικών Θεραπειών “Παιδίων Πλεύση”

Γρηγορίου Λαμπράκη 407, Κερατσίνι

Τηλ. 2130433829

mail: info@paidionplefsi.gr